PHÁP GIỚI DUYÊN KHỞI (5)

PHÁP GIỚI – SỰ SỰ VÔ NGẠI PHÁP GIỚI

CẢNH GIỚI HOA NGHIÊM

™Sự Pháp Giới, Lý Pháp Giới, và Lý Sự Vô Ngại Pháp Giới chỉ là những phương tiện thuyết giảng nhằm dẫn đến Sự Sự Vô Ngại Pháp Giới. Thật vậy, trong Lý Sự Vô Ngại Pháp Giới của Phật Đạo, đem tất cả Sự Sự quy thu vào Lý chẳng những thiết lập một toàn thể không sai biệt mà hơn nữa tạo thành một thế giới viên toàn nhịp nhàng hòa điệu, năng động và vô ngại, kết dệt lại hay đồng nhất hóa tất cả thực tại dị biệt hay đối nghịch. Thực ra, việc quy thu Sự vào Lý là một luận chứng nhằm khai thị cho hữu tình chúng sanh dễ hiểu, chứ Sự Sự Vô Ngại Pháp Giới tự nó hiện hữu không cần đến luận lý thông tục hay một bản sắc đối đãi, tương đối nào cả. Pháp Giới duy nhất hiện hữu là Sự Sự Vô Ngại Pháp Giới.

Trong thế giới đó mỗi một vật thể cá biệt đồng nhất với mọi vật thể cá biệt khác mà tất cả những giới hạn phân cách giữa chúng đều bị bác bỏ. Chúng hỗ tương giao thiệp toàn diện trong những tương quan vô tận và vô ngại. Sự hỗ tương giao thiệp của hiện hữu trong Sự Sự Vô Ngại Pháp Giới không thể thấu đạt bằng suy lý hay tưởng tượng. Đó là sự nội chứng nơi tự tâm không cần nhờ đến biểu tượng hay trí năng. Vì do kiến chấp vạn vật có tự tính nên mọi suy luận và nói năng đều còn trong cặp phạm trù đối đãi Có – Không, Đúng – Sai , Tốt – Xấu. Phải thay đổi vị trí nhìn vạn hữu từ nơi Tánh Không và Nhất Thiết Trí mới có được Nhãn Quan Viên Dung. Chỉ có Nhãn Quan Viên Dung Hoa Nghiêm vượt thoát hoàn toàn mọi khung ý niệm tự tính mới thấy rõ vạn vật hỗ nhập hỗ tức, bình đẳng bất nhị, đồng thời sinh khởi và hoại diệt.

Trong vũ trụ toàn ký, Nguyên Lý Hỗ Nhập Hỗ Tức được tượng hình như sự giao thoa các luồng sóng điện từ, sóng âm thanh, sóng âm điện tử, sóng dương điện tử, v.v… đúng như quan niệm “Pháp Giới là một thế giới của ánh sáng không mang theo bất cứ hình dạng bóng mờ nào. Bản tính cốt yếu của ánh sáng là hỗ giao mà không xảy ra sự ngăn ngại hay hủy diệt lẫn nhau. Mỗi ánh sáng độc nhất phản chiếu trong chính nó tất cả những ánh sáng khác, vừa toàn thể, vừa cá biệt.” (Thiền luận. D.T. Suzuki, Tập Hạ, Tuệ Sỹ dịch giải).

Bằng vào sự kiện hình tướng và cấu trúc của toàn thể sự vật được thu nhiếp trong mỗi một vùng của ảnh toàn ký qua mẫu hình ánh sáng giao thoa, chúng ta có thể suy ra rằng trật tự của ánh sáng chuyển động bao hàm đủ mọi thứ trật tự và nhân duyên tạo nên toàn thể cấu trúc vật thể được chiếu sáng. Chẳng hạn những lần ngước mắt nhìn trời ban đêm, chúng ta có thể nhận ra hình ảnh của những cấu trúc kéo căng khắp những vùng không gian rộng lớn truyền dẫn đến mắt chúng ta qua những khoảng thời gian dài hàng chục tỷ năm. Thế mà tất cả thu nhiếp vừa đủ lọt qua con ngươi nhỏ bé của mắt chúng ta !

Nhà Vật Lý Học David Bohm gọi đó là Trật Tự Thu Nhiếp (implicate order) và phân biệt thứ trật tự này với Trật Tự Phóng Khai (explicate order). Trong vật lý học, Trật Tự Phóng Khai, ví như đếm tăng lên theo chiều các hiện tượng xuất sinh, có nghĩa là mỗi mỗi sự vật chiếm cứ một vùng không thời riêng biệt của nó và nằm ngoài những vùng các sự vật khác chiếm cứ. Đó là lối nhìn cổ điển qua thấu kính (lens) chú trọng vào sự phân tích chia chẻ ra thành phần riêng biệt. Trái lại Trật Tự Thu Nhiếp, ví như đếm giảm xuống, nằm trong chuyển động truyền dẫn của các sóng. Sóng truyền dẫn khắp nơi và trên nguyên tắc, sự truyền dẫn đó thu nhiếp toàn thể không thời gian của vũ trụ vào trong mỗi mỗi vùng. Ở đây danh từ sóng chỉ vào loại sóng tuân theo những định luật cơ học lượng tử. Nghĩa là có tính gián đoạn không tương quan nhân quả và phi cục bộ tức đồng thời đốn khởi. Toàn bộ chuyển động thu nhiếp và phóng khai của các sóng không thể nào nằm trong tầm mức thấy biết của chúng ta, nghĩa là bất khả tư nghì và bất khả thuyết. Bohm gọi toàn bộ chuyển động sóng ấy là toàn lưu (holomovement), còn gọi là vũ trụ toàn ký. Vũ trụ toàn ký của Bohm có thể xem như tương đồng với Sự Sự Vô Ngại Pháp Giới của Hoa Nghiêm.

Tham khảo: Luận giải Trung Luận Tánh Khởi và Duyên Khởi

Tác giả: Hồng Dương Nguyễn Văn Hai

Đăng bài Chuyển tải

Dòng Mật Pháp Vajra Pani

Nhóm Kim Cang Tử Đời Chữ Nhật

Nhật Hiệp